تاثیر کودهای آلی مکمل بر رشد، عملکرد و کارایی مصرف نیتروژن در دو رقم برنج

به منظور بررسی تاثیر کودهای مکمل بر رشد، عملکرد و کارایی مصرف کود نیتروژن در دو رقم برنج، پژوهشی به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با 12 تیمار و سه تکرار در سال زراعی 89 در موسسه تحقیقات برنج کشور (رشت) اجرا شد. فاکتورهای آزمایشی شامل، رقم در دو سطح (خزر و هاشمی) و کود در شش سطح (ترکیبی از کود شیمیایی و اسید آمینه) شامل -f1سه نوع کود شیمیایی (npk)، -f2سه نوع کود مکمل، -f3سه کود شیمیایی مذکور با مقادیر 50 درصد آن ها + سه نوع کود مکمل، -f4سه نوع کود شیمیایی با مقادیر کامل آن ها + سه نوع کود مکمل، -f5 تیمار شاهد (محلول پاشی با آب) و f6- کاربرد 50 درصد از سه کود (npk) بودند. نتایج نشان داد که بیشترین سطح برگ (88/1065 سانتیمتر مربع)، ارتفاع بوته (62/131 سانتیمتر)، تعداد پنجه بارور (16/18)، طول خوشه (65/28 سانتی متر)، دانه پر در خوشه (103)، عملکرد زیستی (2/18219 کیلوگرم بر هکتار) و عملکرد دانه (1/5733 کیلوگرم در هکتار) در تیمار کودی f4 بدست آمد. بالاترین شاخص برداشت (91/33 درصد)، دمای ژلاتینی شدن (76/4 درجه قلیایی)، فسفر دانه (76/1 گرم بر کیلوگرم)، روی دانه (33/22 میلی گرم بر کیلوگرم) در تیمار کودی f3 بدست آمد. میزان آمیلوز دانه، درصد برنج خرد، پروتئین دانه، عملکرد پروتئین دانه، نیتروژن دانه، کارایی های نیتروژن شامل (کارایی زراعی، کارایی فیزیولوژیک، کارایی استفاده، بازیافت ظاهری و شاخص برداشت نیتروژن) بین دو تیمار کودی f4 و f3 اختلاف معنی داری نداشتند. محلولپاشی کود برگی باعث کاهش نیاز به کود شیمیایی گردید و کارایی مصرف کود در گیاه افزایش یافت، از این روی می توان محلول پاشی کود مایع را به عنوان یک روش تغذیه تکمیلی برای کاهش مصرف کودهای اصلی در زراعت برنج بکار گرفت. واژه های کلیدی: برنج، کارایی های نیتروژن، کود مکمل، عملکرد دانه، پروتئین.